technische school in Kati

update 5 november 2009

Al enige tijd ben ik - op afstand van een paar duizend kilometer - betrokken bij de bouw van een technische school in Mali, de afgelopen dagen verzorgde ik de mailing naar veel andere betrokkenen:

Eerst laat ik de initiatiefnemer aan het woord (eind 2008):

In augustus hopen we onze moderne Technische School te mogen openen.

We willen u daarbij van harte uitnodigen; Ja heel serieus!

Vorig jaar rond deze tijd deed ik een warm beroep op u om hulp voor deze bouw.

We zijn eind mei met de start daarvan begonnen.

We zijn blij u te kunnen vertellen, dat er zeer royaal voor dit project is gedoneerd.

Ja, het heeft al onze verwachtingen overtroffen. Wel hebben we enkele keren even een pas op de plaats moeten maken, omdat enorme prijsstijgingen in het bouwmateriaal – onnodig u te vertellen waaraan dat heeft gelegen – onze berekeningen in de war stuurden.

We konden echter spoedig daarna, dank zij uw begrip daarvoor, de bouw weer hervatten.

U weet, dat onze moderne Technische School in een bijzondere behoefte gaat voorzien.

We hebben nu al inschrijvingen…

Ons land schreeuwt om goed opgeleide vakmensen. Zij zullen de steunpilaren worden van de nationale economie, kleine zelfstandige bedrijfjes.

Een grote groep schoolverlaters, die na enige jaren middelbaar onderwijs aan hun intellectueel of financieel(!) plafond zitten, zullen daar, gesteund door een beurs van de Malinese Staat, kunnen worden opgevangen en geschoold tot bekwame vaklui.

Wij gaan ze namelijk opleiden tot automonteurs, loodgieters, landbouwwerktuigkundigen en allen bovendien tot beginnende informatici, waaraan hier in onze streek een grote behoefte is.

De studieprogramma’s daarvoor liggen al klaar.

Een goede directeur, die zeer binnenkort een goed lerarenteam zal samen stellen, hebben we al op het oog.

De school zal direct in oktober van wal kunnen steken met goed gevulde klassen.

Met de afwerking van de klaslokalen (met alles erop en eraan) zijn we nu druk bezig.

Graag wil ik u uitnodigen voor een klein bezoekje aan onze Weblog waar u met eigen ogen de enorme, snelle vorderingen van de bouw vanaf de start van het project kunt bekijken.

Onze bewondering gaat op de eerste plaats uit naar uw bijzondere medewerking en solidariteit met onze Malinese jeugd.

Uit grote wanhoop is onze jeugd vaak op zoek naar oplossingen voor een beter bestaan, vaak naar overleven zelfs. Zij zijn dan, heel begrijpelijk, verleid door oplossingen zoals het zich (laten) inschepen op weg naar een schijnwereld van ‘geluk’, een eldorado, het rijke Westen.

Hoe dat dan, helaas vaak, afloopt weten we allen.

Wij kunnen daar samen een halt aan toeroepen!

Mag ik (nogmaals) een beroep op u doen om de laatste loodjes voor de afwerking van deze bijzonder zinvolle school bij elkaar te sprokkelen. We kunnen zo met dit project klaar zijn voordat u in augustus bij ons komt om samen het lintje van de opening door te knippen …

Inmiddels (update 5 november 2009) ben ik bij de opening geweest en dat gaf toch wel een aantal "aantekeningen" op bovenstaand bericht.

Er was begin 2009 veel meer bijeen gebracht aan giften dan nodig om de school te bouwen, de afspraak om geld te sparen om de opstart van de school te kunnen betalen was niet geëffectueerd. De Malinese overheid gaat namelijk pas uitkeren zo'n 8 maanden na begin van het schooljaar op basis van goede studieresultaten... er zijn dus behoorlijk wat aanloopkosten! En er is een risico! Maar helaas was daar ondanks de mogelijkheden daartoe niet voor gespaard...

Zelfs lag er een aanzienlijk tekort, waarschijnlijk door onvoldoende beheer van het budget, dat was erg teleurstellend om te zien.

Inschrijvingen van leerlingen was ook een probleem, die waren er niet en de toewijzing van leerlingen door de Malinese overheid liet maar op zich wachten.... uiteindelijk kwamen er veel minder inschrijvingen dan noodzakelijk voor een gezonde exploitatie (te kleine klassen)...

De directeur was alweer ontslagen en studieprogramma's heb ik niet gezien, ook geen leraren...

Kortom erg nuttig om weer eens in Mali te zijn en de situatie ter plekke te bezien.

Projecten zijn altijd prachtig en interessant maar er zijn zoveel factoren omheen die allemaal goed moeten meewerken om er een succes van te maken... ik heb weer veel projecten gezien in Mali waar iedere keer weer hetzelfde voor geldt: een fantastisch idee maar alles eromheen, de infrastructuur, de planning, het toekomstig beleid... ontbreekt en dat is toch jammer. De Crisiskaravaan kun je dan weer met eigen (wel: kritische) ogen aanschouwen!

Voor de school heb ik goede hoop... er is een prachtig gebouw... de basis is er, en er zijn ook leerlingen hoewel te weinig maar dat komt in de komende jaren ongetwijfeld wel goed.

Belangrijk lijkt me mijn advies aan de initiatiefnemer: draag dit project zo snel mogelijk over aan een instantie met ervaring en kennis van onderwijs. Een school is geen gebouw, een school is een ingewikkeld samenstel van leerlingen, leraren en leermiddelen. Het bouwen van een school is niet het stapelen van stenen maar het scheppen van een (stimu)lerende omgeving. En dat is een vak apart.

zuinig printen

Ergens op het afdrukprogramma zit een knop 'toner-besparend afdrukken.' De praktijk is dat je dan via 'eigenschappen van de printer' naar 'geavanceerd' moet klikken. Dat is niet uitnodigend want geavanceerd laten we liever aan deskundigen over.

Daarom prettig dat er een 20% zuiniger lettertype is. Ik las er toevallig over in De Volkskrant. Op de site van ecofont is het bestand te downloaden. Ik heb het nu in mijn programma's als standaardlettertype ingesteld...
Het is veel makkelijker om - als dat nodig is - het lettertype te veranderen, bovendien willen we toch wysiwig...

Goed idee van Spranq.

nature-deficit-disorder

Geen ziekte, maar wel een gebrek als de afstand tot de natuur steeds groter wordt. Daarom ben ik blij met een 'burgerinitiatief' om kinderen de natuur te laten ervaren. Ik heb de beste herinneringen aan de (school)kampen van vroeger en het verkennen van de natuur. Als kind heb ik geleerd en ervaren dat de lucht die we inademen, het water dat we drinken en het voedsel dat we eten... het komt uit de natuur.

Wil iedereen steunen dat ook de kinderen van nu de kans krijgen te ervaren dat zij onderdeel zijn van de natuur? Om te leren dat de homo sapiens een plaats heeft in een natuurlijke omgeving, een omgeving die zich niets aantrekt van wetten en regels en waarop we daarom juist heel zuinig moeten zijn. Zodat we in de toekomst frisse en schone lucht kunnen inademen, gezond en schoon water kunnen drinken en de vruchten, groenten, vissen en vlees kunnen gebruiken als ons voedsel.

Doe als 4941 anderen en teken op de Nationale Uitdaging!

Amadou & Mariam

Even een week weg naar Istanbul blijft via BVN het nieuws je achtervolgen, 'het beste' van Vlaanderen en Nederland, ik weet het niet. Maar dat je het Sinterklaasjournaal elke dag kunt volgen is winst.

In een flits zie ik iets van De Wereld Draait Door en hoor een stukje muziek aanbevolen door Giel Beelen.



'Welcome to Mali' is de titel van de nieuwe CD van Amadou & Miriam uit Bamako. Ongetwijfeld gaat hun ster verder rijzen nu ze de inhuldiging van Obama for President op 20 januari 2008 zullen opluisteren. Doordat ze in Frans en Engels zingen is ook de tekst toegankelijk... naast de heerlijke Afrikaanse sound!



en dan: 'Je pense a toi' van een eerdere CD:



Genieten! Label: WEA, EAN nummer 0825646927876

de wandelaar en de sans papiers

Vorig jaar verscheen 'De Wandelaar' van Adriaan van Dis en onlangs heb ik deze roman herlezen nadat ik een literaire avond in De Burcht bezocht.


Op een boekenbeurs in Parijs komt Van Dis een uitgeefster tegen die ook nog een zoldertje te huur heeft... een droom kan werkelijkheid worden. Parijs wordt veel wandelen voor de uiterst noodzakelijke lichaamsbeweging en opschrijven wat hij zoal tegen komt. Een voorbeeld van zo'n observatie leest hij voor uit 'Leeftocht,' het verhaal 'Eigen tuin eerst.'

Het is een verhaal over een traditioneel, sociaal gebeuren dat als een ivoren toren langzaam buiten de omgeving, buiten de werkelijkheid staat, inmiddels een werkelijkheid van opstand, 6000 autobranden per jaar, de brand in Hotel Paris-Opera en in nog tientallen andere pensions, overvol met (boot-)vluchtelingen, statenlozen, sans-papiers, Sahara aan de Seine...

In Parijs hebben kerken met hun gaarkeukens grote invloed op de zorg voor deze groep. De zusters en priesters zorgen met hun soep voor overleven, maar de vluchtelingen maken in zekere zin ook het leven mogelijk: velen werken als (zwarte) dagloners via (illegale) markten...

Maar al de observaties van Van Dis worden ontkend, in elk geval door buren en bekenden in Frankrijk. Tijd voor een roman waarin de realiteit tot leven gebracht wordt met fictie.


(scene uit musical Notre Dame de Paris, gebaseerd op Victor Hugo's Klokkenluider)


Hoe doe je dat?
Dat mag je als schrijver bedenken...
Men neme een hoofdpersoon, meneer Mulder (niet toevallig de naam van Adriaan in zijn jeugd), een keurig persoon, heel netjes. Zijn vehikel wordt een hond die een echt hondeleven heeft en die meneer Mulder in contact brengt met mensen die ook een hondeleven hebben. Ook handig om meneer Mulder een kleine erfenis te geven zodat hij zich om het geld niet al te veel zorgen hoeft te maken.

De plaats van de kerken, hulpverleners is gekomen op basis van gesprekken die Adriaan had met oude missiepaters die nu in Parijs een missie hebben. De buurt heet 'le petit Vatican' zoveel kloosters voor rustende paters en dito zusters zijn er. Mensen op drift kiezen vaak voor bevindelijke kerken. Ook in Parijs zijn er de 'garagekerken!'


Aanvankelijk had het gegeven 'geloof' een veel prominentere plaats in het boek gekregen. De aanzet (zeer op prijs gesteld door de redacteur) ging over een droom die hij had: er komt telefoon uit het Vaticaan 'kunt u een delegatie ontvangen?' Dan staan aan de deur twee prelaten met een belangrijke mededeling: 'de Paus wil u zien' Ze blijken hun huiswerk goed gedaan te hebben en bijna alles van Adriaan te weten.
De paus zoekt zijn opvolger en dat moet een bruggenbouwer zijn. Het beste kun je daarvoor een twijfelaar nemen. Van Dis is uitverkoren!
De fantasieën zijn grenzeloos... Wat kun je als Paus wel niet doen allemaal... De gedachten worden steeds leuker en groter en de afstand tot de realiteit wordt groter en groter. Daarom opnieuw begonnen.

'Zo schrijf ik altijd: ik begin en schrijf door en zie wat ervan komt,' veel moet dan later het archief in.


Het boek 'De Wandelaar' gaat over 'geloof' en 'geloven' in deze maatschappij én over de noodzaak tot en de pogingen tot 'goed doen.' De boodschap is 'doe iets!' voor jezelf, voor anderen, voor de maatschappij...

Mulder was levenslang onbetrokken, maar hij raakt wel onder de indruk van de soepschenkers. In zijn gesprekken probeert hij iets van de goedheid te vernemen en te begrijpen, maar zijn eigen goedheid pakt verkeerd uit. Inmiddels wordt er veel verteld over het leven aan de zelfkant van de maatschappij, het optreden van de politie (ook Mulder heeft daar veel last van), de nasleep van de brand, de achtergronden van de vluchtelingen...

De westerse beschaving heeft gefaald, de samenleving heeft de ruggengraat van de godsdienst nodig om zich te wapenen tegen hebzucht, egoïsme en mondialisering stelt de pater... wat hebben jullie goddelozen voor het geloof in de plaats gezet?



Tot slot de mededeling dat Adriaan binnenkort weer een jaar of twee zal onderduiken voor zijn nieuwe boek. 'Dat doe ik altijd, gewoon een paar jaar niks anders dan mijn nieuwe boek.'

BAMAKO, de film

Na een nacht die voor mij gelijk staat aan de maanlanding, met dat verschil dat ik afgelopen nacht een paar uur geslapen heb, wat te doen the day after...





Om in stijl te blijven gekeken naar een politiefilm, een western, een liefdesdrama en bovenal naar het verslag van een rechtszaak waarin het Afrikaanse volk de westerse organisaties aanklaagt voor onmenselijkheid.

In ruil voor steun stellen Wereldbank, IMF en andere organisaties - terecht - eisen.
Het geld moet maximaal aangewend kunnen worden en daarom moeten volgens de voorwaarden allerlei zaken geprivatiseerd worden: onderwijs, gezondheidszorg, verkeer, communicatie. Aan cultuur mag al helemaal geen geld gegeven worden. In aanklacht, getuigenverhoren (onder andere van Aminata Traoré) worden de gevolgen geschetst van de situatie dat de overheden eigenlijk geen controle meer hebben over hun eerste taken: gezondheidszorg, scholing (analfabetisme), verbindingen... en voor de drager van de samenleving - de cultuur - is al helemaal geen plaats. Bioscoopzalen zijn geprivatiseerd en in opslagloodsen of markthallen veranderd, ofwel dé film over Afrika is in Afrika zelf nauwelijks te zien!
Zelfs het drinkwater moet geprivatiseerd worden...

Een griot geeft op grandioze wijze weer wat de gevolgen zijn: 'vroeger konden mijn ouders door hard werken voor zichzelf en hun kinderen zorgen, nu kan ik als boer nauwelijks voor mezelf zorgen. En dat in een wereld waar voor iedereen genoeg te eten is, voor velen zelfs te veel. Waarom sterven in die wereld dagelijks tienduizenden van de honger?'

In een western wordt duidelijk gemaakt wat het beleid is: In Timboektoe zijn er twee onderwijzers, één is genoeg.

Waarom sterven er nog steeds mensen aan een ziekte als cholera, waar geneesmiddelen voor zijn? En waarom worden dorpen ten gronde gericht omdat de trein er niet meer stopt, stoppen is immers niet in het belang van de winstmarges van de nieuwe eigenaren?

Doordat de landen niet meer de baas zijn over de essentiële levensvoorwaarden van de bevolking, scholing, zorg, informatie, transport, drinkwater... vooral ook cultuur kun je eigenlijk niet meer spreken van soevereine staten, stelt getuige Aminata. Door de voorwaarden die aan de hulp gesteld worden ontstaat een anti-ontwikkeling: onderontwikkeling, ondervoeding, analfabetisme.

Bush wordt aangeklaagd als 'chef d'orchestre' voor de internationale organisaties waar Amerika het feitelijk voor het zeggen heeft. De angst voor terrorisme en immigratie is aangepraat, beter is het toch om de oorzaken daarvan aan te pakken en dat kan, in Afrika.

Moeten de internationale organisaties niet terug naar hun hoofdtaak, het mogelijk maken van een toekomst voor de mensheid?
Of moet er een veroordeling volgen tot een levenslange werkstraf tot zorg voor de menselijkheid.

Is er een Dr. Strangelove of kunnen we nu al de eeuwigdurende winsten vervangen door zorg voor de mensen?
Horen we de nieuwe morgen al aankomen als we goed luisteren? (motto van de film en citaat van Aimé Césaire).

Ik heb vannacht goed geluisterd en warempel ik denk wat te horen... De herovering van de Afrikaanse droom...?


Eén getuigenis in de film zal ik niet vergeten.

-'Wat is uw beroep?'
-'Gewezen onderwijzer.'
-'Gewezen onderwijzer?'
-'Ja, gewezen onderwijzer...'
-'Wat is uw getuigenis?'
-'...'

de taal van alle mensen

'Opstaan!' zegt de griot, 'Kom uit je bed! Want alles is mogelijk!'

In het Museum voor Volkenkunde bezocht ik de tentoonstelling Music in Motion. Wat is het toch een mooi museum en zelfs in deze herfstvakantie relatief rustig. Dat komt denk ik doordat al die prachtige dingen een verhaal hebben en dat verhaal kennen we niet. Het zijn geen opgezette beesten of plaatjes aan de muur die voor zichzelf spreken.

De speciale tentoonstelling Music in Motion is daarentegen heel erg toegankelijk. Is muziek niet de taal van alle mensen?



Vooral had ik aandacht voor de presentatie over de stad die wel de hoofdstad van de Afrikaanse muziek genoemd wordt: Bamako.

Bamako is een smeltkroes van volken, culturen en stijlen en de muziek is niet dat gelikte dat onze computergestuurde mengtafels in geluidsdichte studio's voor onze gevoelige geluidsinstallaties produceren. Joe Boyd vertelt dat we dat niet meer willen. Geniet mee op het Festival sur le Niger!

Musici uit het westen gaan naar Bamako om inspiratie op te doen en om samen te werken. Dat zouden we vaker moeten doen, ook op veel andere terreinen.

Kunnen wij zó leren van culturen waar het voelt dat de mens belangrijker is dan de dingen?

Dan is, inderdaad, alles mogelijk.

world blog action day 2008 poverty

Erremoei



Mijn lagere school was gevestigd op een bijzondere locatie. Op de grens van twee wijken: Het Haagje, de naam zegt het al, en de Herrenberg, de naam zegt het al.

De grens liep ook door de klas, ongeveer de helft van de groep kwam uit de 1e, 2e of 3e Haagstraat en die jongens konden toch allemaal niet zo goed lezen, rekenen en leren. De andere helft kwam van de Herrenberg, overbodig te zeggen dat de kinderen van de mensen die zich bovenal verheven voelden niet bij ons op school zaten maar bij de paters Capucijnen, in de stad.

Eén van de onderwijzers vond dat op school je nagels schoon moesten zijn. Met een meetlat deed hij de ronde, ieder moest zijn handen op de bank leggen. Enkele jongens uit het haagje kregen een pets. Ik begreep het eigenlijk niet, je kon je nagels toch wel schoonmaken?

Ook herinner ik mij dat er jongens klaagden dat ze 's morgens niet gegeten hadden. Was je dan niet op tijd opgestaan? Had je je verslapen? Heel erg domme vragen.

Er was gewoon niks... Erremoei.

Armoe was dichtbij.

Joep, een neef van mij uit Holland, wilde De Peel eens zien. Dat wist ik wel, hij op de fiets van mijn vader en fietsen maar. Het was heet en benauwd en daar stonden we dan midden in de Grote Peel, in een verzengende zon, we waren uitgedroogd. Dan maar de stoute schoenen aan en ergens aanbellen om water te vragen.

Maar het huisje had geen bel... zou er hier wel iemand kunnen wonen? Ja hoor, het vrouwtje hoorde ons rond haar huis scharrelen en deed open. Ja hoor, een slok water kon wel. Wat een troep en vooral wat een stank. Of je in een varkensstal rondliep. Maar het was een huisje. Er woonde hier echt iemand. Achter een deur stonden twee emmers water, er dreven vliegen en muggen op... we kregen één glas. 'Ga je gang' zie de vrouw vriendelijk. We moesten wel wat overwinnen. We schepten maar diep. Ik nam echt maar één slok. Verder hebben we haar ontzettend bedankt, vooral toen ze vroeg of we ook nog iets wilden eten.

Erremoei was heel dichtbij.

Op school werd ingezameld voor de arme negertjes, dat zag ik niet zo zitten. Hoe krijg je een fles melk (gepasteuriseerd, dat dan weer wel) bij de zwartjes? En kleding vertrouwde ik al helemaal niet. Mijn opa werd rijk van de opkoop van dat soort 'zeilende goederen.' Hij wist zeker, en ik dus ook, dat die kleding in de lompenhandel terechtkwam. Wat moesten ze daar waar de zon altijd scheen trouwens met warme kleren?

Armoe was ver weg.

Inmiddels is de wereld kleiner geworden en plat.

Heel erg klein en heel erg plat: een hoogleraar legt uit dat tengevolge van de kredietcrisis gepensioneerden met een pensioen van een paar duizend euro per maand volgend jaar misschien wel dertig euro minder krijgen door de kredietcrisis... Een ramp! Het valt misschien wel mee als de prijzen niet zo snel stijgen...

Armoe is nog nooit zo dichtbij geweest.

world blog action day 2008

Hoera, Julie is geboren!

Half of what I say is meaningless
But I say it just to reach you
(the Beatles 1968)

Graag heet ik je welkom op deze aardbol... én vooral in de gemeenschap van de levende materie waarmee deze bol bevolkt is.

Ik ga er maar vanuit dat mijn gevoel mij niet bedriegt. Dan noteer ik dat wij staan op een keerpunt in de geschiedenis.

Nog maar een paar jaar geleden schreef Fukuyama een boek dat door velen verslonden is: het einde van de geschiedenis. Nu na het einde van de Koude Oorlog alle mensen en alle landen bekeerd lijken te zijn tot democratie en kapitalisme hebben we het eindpunt van de menselijke evolutie bereikt...

Maar Fukuyama geeft ook aan dat de geschiedenis ooit opnieuw zal starten. Maar wanneer en hoe is niet duidelijk.

Voor mij is het helder dat die start plaatsvindt bij je geboorte!

De Olympische spelen in de grootste nog overgebleven Volksrepubliek zijn voorbij. Veel medaillewinnaars hebben te vrezen nu hun plas opnieuw tegen het licht wordt gehouden op sporen van EPO.

En het lijkt wel of niet alleen eerlijke sport voorbij is. Goedkope olie is voorbij, schone lucht is voorbij, ons klimaat is voorbij, Fortis is voorbij, Lehman Brothers is voorbij... eerlijk zakendoen is voorbij... een ontzagwekkende hoeveelheid geld is voorbij, de Amerikaanse staatsschuld bereikt op de dag van je geboorte $ 10 trillion en een week later is IJsland voorbij... voor veel soorten planten en dieren is het einde nabij...

Toen ik de leeftijd had dat ik de welkomst wensen ter gelegenheid van mijn geboortedag kon lezen en begrijpen hoopte ik zó dat ooit de oorlog voorbij zou zijn, en de armoede, en de onderontwikkeling, en de verspilling van de natuur... en dat de mensen elkaar zouden waarderen en erkennen ondanks verschillen in levensovertuiging, politieke gezindheid, seksuele geaardheid, leeftijd, ras en geslacht.

Als we met zijn allen aan de grond zitten en het woord crisis welhaast achter élk zelfstandig naamwoord geplaatst kan worden, wordt er ineens geluisterd naar de denkers die pleiten voor een andere inrichting van onze samenleving.

We wisten toch – sinds de Club van Rome – dat de aarde grenzen heeft? Ik omarmde hun rapport evenals het werk van Jean Fourastié: 40.000 uur. Eerlijk gezegd is dat laatste voor mij persoonlijk toch voor een flink stuk gerealiseerd!

Maar noch de voedselcrisis, noch de watercrisis, noch de energiecrisis, noch de klimaatcrisis, noch de voortdurende oorlogen en andere terrorismen konden de verandering in gang zetten naar een nieuwe samenleving.

Een nieuwe start in de geschiedenis, misschien bedenken we ooit dat met jouw geboorte een nieuwe jaartelling gestart is. Met een groene economie, met mensen die rekening houden met elkaar en met de natuur en de cultuur en vooral met de grenzen daarvan. Banken en overheden die voortaan werken met echt geld in plaats van met MickeyMouse-derivaten in een Monopoly-economie.

Wat liggen daar weer veel dingen om te ontdekken! Het ervaren van de kleine wereld om je heen die begint met eten, plassen en poepen (allemaal heel erg belangrijk en dat moet je vooral goed blijven doen!). Een wereld die steeds groter en omvangrijker zal worden en tegelijkertijd kleiner en bereikbaarder. Een wereld waarin je kunt ontdekken en leven, lang en gelukkig. En waarin jij kunt bijdragen aan een nog betere wereld.

Dat kan echt. Ondanks de puinhoop die je hebt aangetroffen toen je de ogen opende. Want dat is óók de dag dat de nieuwe geschiedenis geschreven wordt. En die nieuwe geschiedenis heb je vooral zelf in de hand met je waardering voor en van de mensen, de dieren en de planten in je omgeving, met je respect voor de niet levende materie en bovenal met je vertrouwen op jezelf.

Graag wens ik je een goede reis op onze wereld en in onze geschiedenis: begin met...

'sing a song of love, Julia, Julia, Julia'

Bernhard Schlink: De voorlezer

'Omdat de waarheid van wat je vertelt datgene is wat je doet, kun je het spreken ook laten.' (deel 3 paragraaf 2)

Is het toeval dat ik in de Week van de Alfabetisering Der Vorleser herlees? Met minstens zoveel genoegen als de eerste keer en niet alleen dat: ook de koude rillingen rond de thema's die een rol spelen. Alfabetisering is dan nog het minste, mijn vraag was en blijft: kún je op deze manier leren lezen?

Begrijpelijk en gelukkig dat dit boek in Duitsland in de top staat van boeken voor de lijst, want 'Wat moest en moet mijn generatie, die na de oorlog is opgegroeid, eigenlijk beginnen met de informatie over de verschrikkingen van de vernietiging der joden?' (deel 2 paragraaf 4).
Dan denk ik terug aan een aantal maanden geleden toen ik in Mauthausen rondliep en de 'werkkamers' van dokter Dood bekeek... Ik beluisterde de gidsen die scholieren vertelden over de onbegrijpelijke geschiedenis en die de les voor de toekomst steeds herhaalden: bemoei je met de politiek, blijf waakzaam, bestrijd vooroordelen, racisme in je eigen omgeving en in de maatschappij. Sta voor de mensenrechten.
De democratie is sterk, helaas is de demagogie ook heel erg machtig.

Ik zie uit naar 'The Reader' met Kate Winslet in de hoofdrol, première in februari 2009.

Boonervliet: Er-op-Uit

Van Vlaardingen West naar Maassluis is door de NS een aantrekkelijke wandeling uitgezet.

Gisteren heb ik de route verkend voor onze kwartaalwandelaars, per fiets, hetgeen eigenlijk niet de bedoeling is. Voor het Doelpad (kerkenpad) ben ik omgefietst. Gelukkig liepen twee dames de wandeling, zodat ik aan de andere kant kon zien dat ik weer goed op weg was...

Ik volgde de zomervariant en dat betekent onder andere overvaren met het pontje 'De Kwakel.'

Het is een afwisselende wandeling en je bent grotendeels midden in de natuur, soms moeilijk voorstelbaar zo vlakbij industrie en intensieve landbouw.
Daarbij voert de route vooral over onverharde (gras-)paden, dus let op je schoeisel!

De route eindigt in Maassluis en daar is het gemeentemuseum de moeite waard, helaas zijn de Maarten 't Hart tentoonstellingen voorbij...

Hollands Glorie is er ook in het sleepvaartmuseum, met als hoogtepunt de Furie uit het spannende boek van Jan de Hartog. Misschien herinner je je nog: naarmate de bunker leegraakt komt het schip steeds minder goed in het water te liggen... als dat maar goed gaat!




Maar deze route gaat toch vooral door en over de natuur daarom jammer dat de verwijzing naar de boerderij van Grote Adriaan niet klopt. Zoiets zou on-line toch een kleine correctie zijn?

Een kopie van deze middeleeuwse boerderij is door vrijwilligers gebouwd ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van de Vereniging Natuurmonumenten. Hopelijk blijft dit huisje staan. Ik vind het passen!



Meer foto's in mijn picasa album.

wijkvisie Leiden Zuid-West

De berichten over de wijkvisie Leiden Zuid-West lezen zich in de volgende volgorde:

1. een wijkvisie?
2. een wijk met veel groen en blauw
3. een hoofdverkeersader
4. wijkvisie!

Van de ontwikkelingen zal ik verslag doen.

een hoofdverkeersader

Dwars door de wijk loopt een hoofdverkeersader. Zo heet de snelweg die het grootste deel van de dag vol met ronkend verkeer stilstaat. Het wordt al meteen duidelijk dat dit een enorm probleem is. Het voldoet allang niet meer aan de eisen van luchtvervuiling en fijnstof. De verkeerskundige is benieuwd hoe lang we dit nog zo kunnen handhaven. Wij ook!

Maar er is toch een oplossing? Wel twee dachten wij.

Allereerst komt er een nieuwe oost-west verbinding. Een weg om de bebouwing, misschien door een andere gemeente (dat is uiteraard het beste!) of misschien in een bak of een tunnel maar dat is wel erg duur. Dat alternatief dat komt er. Daar is de provincie het helemaal mee eens. Dus geen bestuursdwang nodig? Nee, geen bestuursdwang nodig. Bovendien is bestuursdwang helemaal niet erg want dan gebeurt er tenminste nog eens wat.

Maar als dat alternatief er eenmaal is dan is het autoverkeer al weer zo toegenomen dat de weg door onze wijk nog steeds helemaal vol staat. Er komen volgens de verkeerskundige allemaal elektrische auto's en daar gaan wij massaal kilometers in maken. Dus de wegen lopen vanzelf vol. Daarom moet de hoofdverkeersader versmald worden van vier rijbanen naar twee en dan bochten erin en bomen erlangs en ook water. En ook veel meer woningen ernaast want daar is dan normtechnisch ruimte voor!

Dat klinkt goed? Maar als die extra snelweg toch allemaal niet helpt waarom gaan we dan niet meteen over tot herinrichting van ons verkeerskundig knelpunt? Bij werkzaamheden (versmallingen) aan de weg gaat het toch ook altijd goed. Waarom dat niet duurzaam gemaakt?

Zulke onzin heeft de verkeerskundige nog nooit gehoord. Maar wij ook niet: want als je die weg straks toch verkeersbelemmert dan moeten die auto's toch ook ergens heen?

Wij maken ons zorgen over onze vuile lucht en het fijnstof en de normen die niet gehaald worden en dat dat eigenlijk niet meer kan. Waarom geen maatregelen met een beter openbaar vervoer?

Openbaar vervoer is al helemaal geen oplossing, vindt de verkeerskundige die zo'n leuke oplossing zou hebben. Openbaar vervoer kan het verkeer verminderen met één procent, hoogstens met twee procent. Dat kan echt niet. Direct aan te pakken: Buslijnen wat logischer leggen? Nee, er komen een heleboel elektrische auto's.

Maar er was een tweede oplossing: de sneltramverbinding die de inwoners van onze mooie stad vol ontdekkingen niet willen. Zonder sneltram zou de zaak toch vastlopen? Ook dat hebben we helemaal verkeerd begrepen. Er komen gewoon nog een heleboel auto's bij en dat is toch wel erg van belang voor onze wijk. Er moeten vooral ook parkeervoorzieningen komen. Die zijn nu volstrekt onvoldoende.

We kunnen nu concluderen dat volgens de voorlichtende ambtenaren de kansen van onze wijk als tuinstadwijk neerkomen op oplossingen voor twee problemen:

• er zijn veel te weinig inwoners en dus veel te weinig woningen

• er is veel te weinig plek voor de auto's van al die inwoners

Kijk daar kunnen we wat mee. Nu weten we eindelijk waar het om gaat. En tot verbazing van de stedenbouwkundige en de verkeerskundige hebben de aanwezigen dáár alle begrip voor. Maar benoem dat dan wel als de problemen en ga van daaruit zoeken naar echte oplossingen. En begin eens met het luisteren naar de bewoners, die, inderdaad, niet erg meegaand zijn in de problemen op ambtelijk niveau. Want die bewoners verstaan onder 'een wijkvisie' toch héél iets anders!

een wijk met veel groen en blauw...

In de zaal hangen grote tekeningen aan de muur, prachtige plattegronden van de wijk, zoals die gaat worden. Inderdaad, zoals de wethouder zegt met veel groen en blauw.

Maar wat is de toekomst van het groen? Het prachtige park kan een zoveel aangenamer en intiemer karakter krijgen als het wordt omzoomd door bouwvolume. Als de protesten uit de zaal ten top stijgen wordt er snel aan toegevoegd dat één van de blokjes bijvoorbeeld een theehuis kan worden, maar daar moeten dan wel 'opbrengsten tegenover staan.'

De sportvelden zijn kennelijk veel te groot, want die kunnen gehalveerd worden ten behoeve van een verpleeghuis en woningbouw.

De prachtige speeltuin kan verdwijnen. Deze vervult geen functie, er staat namelijk een hek omheen. Veel beter is het de speeltoestellen te verspreiden over de wijk, dan kan via sociaal toezicht het beheer aanzienlijk verbeteren.

De tennisvereniging heeft eveneens nauwelijks een functie. Ondanks het unieke dat veruit de meeste leden uit de wijk afkomstig zijn wordt geconcludeerd dat het draagvlak van de tennisvereniging afwezig is, misschien gaan ze fuseren of zo, maar toekomst heeft het niet. Veel beter is om de speeltuin- en tennisvereniging locatie samen aan te pakken en te transformeren in een jachthaven met waterwoningen, die zijn zeer geliefd.

Er zijn ook veel te veel scholen in de wijk. Scholen verdwijnen overigens vanzelf. Scholen fuseren en de besturen willen dan allemaal heel grote gebouwen neerzetten. Dat is ook veel efficiënter.

Tot zover de visie van de stedenbouwkundige over het groen. En gek genoeg heeft hij, zegt hij, dan ook alles over het blauw gezegd.

Denk ik toch steeds dat als de stedenbouwkundige het over het blauw heeft dat hij dan spreekt over het water in de wijk. Fout. Oh wat dom van mij. De geprojecteerde bouwvolumes zijn blauw ingekleurd.

Ik word langzamerhand erg benieuwd welk stralende blauw in onze wijk door de wethouder gezien wordt. Het blauw van stenen en beton of het blauw van lucht en water? Maar helaas de wethouder is ineens verdwenen. Hij was even komen luisteren naar de presentatie van de stedenbouwkundige, maar waarom is hij ineens weggeslopen, in het heetst van de strijd? Dacht hij dat alles wel goed ging? Of kon zelfs hij niet tegen dit deskundologisch gepraat? Werd het hem blauw voor de ogen?

Maar het is wel onze wijk en zonder meer: de stedenbouwkundige heeft echt goede, constructieve voorstellen. Er kunnen meer bomen in de wijk en de plaatsing van glas- en afvalcontainers is niet altijd even gelukkig. Laten we daarom praktisch zijn. Kunnen we dat niet meteen aanpakken. Bomen zijn welkom. Maar weet u wel wat dat allemaal kost? Dat kan zomaar niet, daar moeten opbrengsten tegenover staan. Daar heeft de gemeente helemaal geen geld voor. Duidelijk dat we nog lang moeten wachten op deze stedenbouwkundige ingrepen.

Ook lelijk zijn de rijen garageboxen. Die staan zelfs op plaatsen waar het aantrekkelijk wonen zou zijn. Maar daar is niets aan te doen. Dat is privaat eigendom.

Samengevat: er ontbreekt 'verblijfskwaliteit' aan deze wijk. Maar is dat geen verspreking? Bedoelt de stedenbouwkundige hier niet 'verblijfskwantiteit?'

We geven nu het woord aan de verkeerskundige want die heeft een leuke oplossing voor de snelweg die door de wijk loopt.

wijkvisie!

Met kritiek alleen ben je er niet. Daarom heb ik me voorgenomen de vervolgverhaaltjes van een wijkvisie? even op de plank te laten liggen. Het is toch vakantie. Eerst antwoorden op de uitdaging. De uitdaging van de voorlichtende ambtenaren: 'dat zouden we dan wel eens willen weten, hoe dat moet!'

De politiek wil de maatschappij vormgeven. Sorry, dat willen ze niet: dat moet de politiek. Dat moet de politicus willen. Hoe mijn buurt eruit gaat zien, uiteindelijk, is de vastlegging in groen (van natuur), blauw (van water), zwart (van wegen) en rood (van huizen) van de politiek-maatschappelijke idee over de samenleving.

Met alle publicaties over de prachtwijken weet ik zeker dat ik straks niet in een prachtwijk wil wonen. Wel in een prachtige buurt. De ideeën over de prachtwijken helpen ons wel een stukje verder. Volgens de ambtenaren die de voorlichtingsavond volpraten gaat het over een tijdsperspectief van vijftig jaar. Ambitie moet je hebben. De wijk nu is zo'n 60 jaar oud en dat betekent dat we ook rekening kunnen houden met het gegeven dat onderdelen van de buurt het eind van hun levensduur in zicht hebben.
Een enorme kans om in het toekomstperspectief iets prachtigs neer te zetten!

Wat is de maatschappij van de toekomst in deze buurt? Hoe vullen we de woorden maatschappelijke participatie en sociale cohesie in? De ambtenaren hebben mij uitgedaagd: 'dat zouden we dan wel eens willen weten, hoe dat moet!'
Maar ik wil deze post niet te lang maken. Wat ik wel wil zeggen: Het zijn geen sleetse woorden, je kunt deze begrippen heel concreet toepassen en vastleggen in concrete! Bovendien: in vele wijkplannen voor de prachtwijken wordt heel praktische invulling gegeven en dat moet dan ook wel, want daar is het dan al misgelopen. Dat willen wij niet!

Vaak gaat het maar om enkele vierkante of kubieke meters die ruimte bieden aan kinderen, jongeren, ouderen, de burenhulp, de klussendienst, de sociale stage... Vooral gaat het om ambtelijke visie en politieke wil. De wil bij de burgers is er!

Dan de buurt: wonen, maar ook werken en zeker ook ontspannen. Hoe ga je zorgen voor evenwicht en samenhang? Wonen in variëteit voor iedereen? Werken dichtbij? Werken in de buurt. Ik word enthousiast als ik hoor dat er ideeën zijn voor een plek waar thuiswerk (met goede infrastructuur) geconcentreerd is... het beperkt dan ook de mobiliteit.
En ontspanning: sport, cultuur, kunst. Het hoort in de buurt. En het kan. De burgers willen! Dichtbij huis.

En leren: liefst kleinschalige scholen. Met veel betrokkenheid van ouders. Scholen ook beschikbaar voor anderen in de schoolvrije uren. Er is zoveel behoefte aan scholing. Ouders komen graag op herhaling!

Kwaliteit van omgeving, schoon water en frisse lucht. En geluid. Het zijn geen zaken die op stel en sprong kunnen worden aangepakt... maar op termijn, met visie is er veel mogelijk! De wil bij de burgers is er! In de tussentijd kan de doorgaande weg in de wijk gewoon voorzien worden van verkeersbeperkende voorzieningen. Dat moet ook wel want de voorlichters delen mee dat de grenzen van de vervuiling al overschreden zijn!

De kwaliteit van wonen. Veel panden zijn in handen van corporaties, daar kan het onderhoudsniveau gehandhaafd worden en kan aan kwaliteitsverbetering gewerkt worden. Anders ligt het bij het particulier eigendom (de ambtenaren tonen zich daar erg zorgelijk over en hopen dat de particulier eigenaren willen meewerken). Voor een particulier eigenaar van een vrijstaande woning loont vernieuwend en kwaliteitsverbeterend onderhoud wel. Met twee-onder-een-kap hoeven slechts twee buren het samen eens te zijn... in een rijtje is het al heel veel moeilijker.

Zorgelijk zijn de appartementencomplexen, bestuurskracht en visie ontbreekt daar te vaak om de gemeenschappelijke voorzieningen op peil te houden. De individuele eigenaren-bewoners willen echt wel. Maar de kracht om gezamenlijk besluiten te nemen en vernieuwend aan te pakken kan niet tot ontwikkeling komen. Hier zou de gemeente in ondersteunende zin veel aan kunnen doen. Er zijn nog appartementen waar geen individuele verrekening van warmte en water is. Dan wordt energiezuinig handelen niet beloond...

Alle tijd voor de overheid om eens na te denken hoe het particulier eigendom te betrekken bij de ontwikkelingen. En als het met ondersteuning en begeleiding niet lukt: Moet het particulier eigendom planmatig verworven worden? Of onteigend? 'Het mag niet verloederen' zegt de ambtenaar, het zou een smet op de mooie nieuwe visie zijn. Maar met ons perspectief van vijftig jaar hebben we toch alle tijd voor een goed plan?

Wat zit er in de grond aan infrastructuur? Kan dat nog vijftig jaar mee? Moeten we eens kijken naar de riolering. Is die toegesneden op ons veranderende klimaat? En het elektranet? We gaan steeds meer gebruiken? Of toch niet? Gas is op over vijftig jaar? Of kiezen we voor stadsverwarming? De naastgelegen rioolwaterzuivering zou nog wel wat energie kunnen leveren. Zeker nadenken over wijk-warmte-kracht-koppeling! En groene daken: óf sedum om het regenwater gefaseerd af te voeren óf panelen om het energierijke zonlicht te vangen en te benutten... En waarom schakelen we in deze nieuwe wijk niet langzaam maar zeker over op led-verlichting? We hebben de tijd dus niet zeuren over de kosten. Verheug je over de enorme besparingen! De eerste gloei- én spaarlampvrije wijk!

En voor de toekomst misschien wel zo belangrijk... onze informatiestromen? Leggen we meteen wat glasvezel neer of kiezen we voor een draadloos netwerk?
Is het overigens een idee om een site en/of blog over onze prachtbuurt op het net te zetten?

Mobiliteit is niet identiek aan automobiliteit. In Trouw van 2 augustus 2008 lees ik een artikel van onze Leidse hoogleraar diabetologie: 'verbied de roltrap en de kroket.' Interessant dat in een buurt waar alle parkeervoorzieningen fantastisch zijn er bijna drie keer meer overgewicht is dan in een buurt waar parkeren heel erg moeilijk is. Buurtstructuur heeft dus ook gevolg voor gezondheid en niet alleen door de mindere aanwezigheid van vervuilende automobielen. Kies voor wandelpaden en vrije fietspaden! Zorg voor goed openbaar vervoer, zorg dat de meest belangrijke voorzieningen op loop- eventueel op fiets-afstand zijn en beperk de automobiliteit!

Met toepassing van ideeën kan een buurt op basis van een visie worden ontwikkeld. Een buurt die waardig deel kan uitmaken van de stad van ontdekkingen...

Er zijn meer dan voldoende prachtige voorbeelden bij andere gemeenten. Dat kunnen wij beter. En als de wethouder echt wil lachen dan neemt hij de uitdaging aan, zoals ik, en zorgt hij dat de visie een vastlegging is van de samenleving in de toekomst.
Ik wil daarbij niet aan de kant blijven staan en hem daarbij nog helpen ook.

nogmaals: apenbrood

Van Adam Smith heb ik altijd een bekend citaat in mijn hoofd en dat luidt ongeveer als volgt: wij eten niet omdat de bakker en de melkboer, de slager en de groenteman zo aardig voor ons zijn, maar omdat zij uitsluitend hun eigenbelang nastreven...

De gedachte daarachter is dat als zij hun eigenbelang maar goed najagen dat er dan wel een onzichtbare hand zal zijn die de markt stuurt en zorgt voor het belang voor ons allen...

Dat heb ik toch goed begrepen, leraar economie?

En misschien heeft Adam Smith hiermee ook wel volledig gelijk onder de voorwaarde dat de 'spelers op de markt' gelijk-/waardig zijn. Maar helaas is dat meestal niet het geval: er zijn hebbers en niet-hebbers, weters en niet-weters, gewieksten en gewoon slimmen en het gevolg daarvan is dat de volledig vrije markt voor meestal enkelen veel meer voordelen biedt dan voor veel anderen.

De vrije markt in een staat kan niet zonder de zichtbare hand van de overheid.

Ook tussen naties is er een liberaal-kapitalistische basis bij het afspreken van de onderlinge verhoudingen. De Wereld Handels Organisatie heeft recent weer eens getoond hoezeer dit vandaag de dag waar is. Het vrijgeven van de wereldhandel zou een impuls van $ 100 miljard kunnen geven aan de welvaart van allen in de wereld. Maar er zijn wel net iets teveel mensen die een groot voordeel hebben bij de huidige situatie, zij zullen vooral hun eigenbelang in de gaten houden... ten koste van bijvoorbeeld de arme katoenboeren in de derde wereld. De onzichtbare hand zie ik hier niet...

Enkele dagen geleden was ik verheugd over het “vrijgeven” van de handel in baobab-vruchten... Ik verneem dat sindsdien de prijs van deze vruchten op de Afrikaanse markt verdubbeld is. Boeren bestormen de baobab-s als in een goldrush en plukken zelfs de nog niet geheel rijpe vruchten. Blijft er voor de kinderen van Afrika en voor de apen van Afrika nog over van deze essentiële voedingsmiddelen?

Ik hoop echt op de blikken baobab-fruit en de energierepen op basis van. Maar gaan we de supermarkten in het rijke westen nog verder vullen met dingen die in het land van herkomst echt heel erg nodig zijn?

Behalve ons eigenbelang is in dit geval toch ook onze kennis van lokale ontwikkeling nodig! Dit is toch de kans voor de UN-hulpverlening en de vele NGO's om te laten zien dat een beetje steun vanuit het westen kan leiden tot het optimaliseren van het voordeel voor degenen die in de schaduw van de baobab-s leven?

Welke NGO neemt de uitdaging aan en geeft praktische invulling aan dat andere wat Adam Smith ons geleerd heeft?

Wij hebben ook sympathy nodig: ons vermogen om ons in te leven in de ander en van daaruit dingen te doen zonder er zelf beter van te worden. Dat was de andere les van Adam Smith. Maar wie luisterde nog toen de keerzijde van het kapitalisme aan de orde kwam?

verwenzorg

Gisteren zag ik bij toeval een boek over verwenzorg... Ik dacht dat met zelfzorg, mantelzorg en professionele zorg de mogelijkheden waren afgedekt. De discussies met Hattinga Verschure herinner ik mij nog levendig: zelfzorg is niet hetzelfde als 'self-care' of toch wel? En wat is de vertaling van 'self-cure?' En: als je zelfzorg en mantelzorg gaat definiëren zet je dan de deur niet open voor het institutionaliseren van dingen die gewoon normaal zijn?

Inmiddels zijn zelfzorg en mantelzorg volledig onderdeel van het beleid. En datgene wat normaal is moet dus opnieuw gedefinieerd worden. Nu is het wachten op een DBC verwenzorg.

eclips

Zojuist een klein wonder gezien, de 'zonsverduistering' van 1 augustus 2008. Foto van 11.00 uur Leiden NL plaatselijke tijd...
Gelukkig heb ik mijn eclipsbrilletje van 11 augustus 1999 bewaard!

Ontroerend, indrukwekkend...

natuurvrienden

In Trouw van 26 juli 2008 op pagina op pagina 10 van de Verdieping een ingezonden brief over de vreugde van het Huiswachten in een Natuurvriendenhuis. Wij doen dat ook met veel plezier al een aantal jaren.

De gedachte van het natuurvriendenhuis is dat het huis Van Ons, Met Ons en Door Ons is. Met de inzet van vele vrijwilligers en de instelling van de gasten kan voor iedereen een betaalbare en ontspannende vakantie worden gerealiseerd. En de huiswacht kan dan óók een beetje genieten van de omgeving en de natuur.

Enkele jaren geleden subsidieerde de sociale dienst van een van de grote gemeenten het NIVON lidmaatschap. Het leek mij een succes. De mensen met de smalle beurs, voor wie het NIVON zeker en vooral óók bedoeld is konden zelf uitzoeken waar en wanneer zij op vakantie gingen tegen het tarief voor leden.

Het kan ook anders: als je alles organiseert... Helaas ging dat mis.

Alles georganiseerd en dan misschien ook een beetje gestigmatiseerd lijkt mij toch niet zo goed.
Zojuist zijn we weer terug van een weekje huiswachten. Gasten die samen gebruik maken van Ons Huis, zonder dat we vragen naar draagkracht en daarom kan ieder er eens een paar dagen lekker uit zijn.

apenbroodboom

De apenbroodboom of baobab is werkelijk een wonderboom. Ondanks het grote energietekort in Afrika zal de bevolking de baobab laten staan en niet omhakken voor het hout. Daardoor lijkt de boom wel heilig. Toen ik in Afrika was viel de apenbroodboom in het landschap dan ook op.

Er is teveel aan de boom dat bruikbaar en nuttig is. De bast (groeit dan na de oogst weer aan), de vruchten, de bladeren en nu allerlei berichten in de krant dat de Europese Unie de import van de pulp van het vruchtvlees toestaat. Goed bericht.

In de berichten lees ik dat 80% van de vruchten ongeplukt blijft... zelfs de bavianen kunnen niet alles opeten.

´De vruchten zijn zeer voedzaam en gezond (geliefd en nodig bij/voor de kinderen!), maar ook de bladeren zijn een geliefd product, bindmiddel (worden gedroogd en tot poeder gestampt) in de sausen, een soort maizena-effect. Verder worden van de bast, die weer aangroeit, goede touwen gemaakt. De pitten van de vrucht worden ook gebruikt en bewerkt tot "soembala" voor de saus, waardoor een bijzondere volle smaak wordt verkregen.

Hopelijk worden de vruchten (zeer vitamine- en calciumrijk) en pitten (vooral de kinderen!) niet volledig onttrokken door grote opkopers uit de rijke landen... Wat moeten we met al dat geld als onze kinderen in Afrika minder infectie-resistent en slechte botten krijgen. Vers fruit en melk is toch al zo'n schaars product.´ Aldus mijn vriend in Afrika.

Elders lees ik dat Phytotrade de enorme mogelijkheden gaat exploiteren. Hopelijk gaat dat lukken en springen fair trade organisaties in het ´gat.´ Vooral ook om de oogst om te zetten in halffabrikaten en zoveel mogelijk eindproducten!

Als het waar is dat er een opbrengst van ongeveer $ 1 miljard mogelijk is en werkgelegenheid voor 2.500.000 huishoudens dan is dit allemaal erg goed nieuws voor Afrika. En ook voor mij, want ik vond de vrucht bijzonder én lekker smaken.

in het verleden ligt het heden...

Onzekere tijden, crisis in de economie? Ach we weten toch dat alles op-en-neer gaat en per saldo steeds vooruit? Maar zit je in zo'n periode waarin het lijkt alsof we naar beneden gaan dan moet je voor jezelf toch vorm geven aan gevoelens van onzekerheid.

Is er dan een wenkend perspectief?

Velen zouden zo graag eens in de toekomst willen kijken. Waar staan we? Waar gaan we naartoe? Een gouden tijd voor Astrotijd!

Het heden ligt in het verleden besloten. De toestand van nu is het resultaat van ontwikkelingen in de geschiedenis. Historici kunnen ons haarfijn uitleggen hoe het zo gekomen is. Maar tot nu toe ontbrak een geschiedenisboek over de toekomst.

In één ruk heb ik een bijzonder interessant geschiedenisboek uitgelezen: 'De geschiedenis van de wereld van morgen'

Wat zijn de fundamentele wetten van de loop van de geschiedenis?
De kwestie van de ongelijkheid: de problematiek van de hebbers en de niet-hebbers (geaccentueerd door de heel-veel-hebbers en de graaiers) en voor wat betreft de globale ontwikkelingen: de verhoudingen tussen de grootmachten. En de vrije markt kan veel, maar lang niet zoveel als de politieke roergangers dachten toen zij de grootschalige privatisering in gang zetten. De zorg, bijvoorbeeld, zou toch goedkoper en toegankelijker worden?

De geschiedenis is niet voorbij, de geschiedenis gaat door. Ondanks meevallers zoals het vallen van De Muur en tegenvallers: elders worden nieuwe muren opgericht.

Internet is geweldig, we horen alles (?), we zien alles (?), we weten (?) alles, maar is het niet teveel om de grote lijnen nog te zien...

Hoogleraar internationale politiek Rik Coolsaet trekt de grote lijnen in het verleden naar het heden en heeft de durf deze door te trekken naar de wereld van morgen.

Voor wat betreft de wereldschaal blijft mij het meest bij de enorme kansen die Europa heeft om een steeds nadrukkelijker positieve rol te spelen.

En binnenlands: een samenleving is maakbaar, visie en beleid maken het verschil. Voorbeelden te over. De overheid moet een centrale rol spelen bij het herstel van de gemeenschapszin. En wijzelf: mogen we niet eens een beetje kritischer staan tegenover de slogans en bizarre vergelijkingen? Kunnen we niet eens een keertje niet direct achter de man of de vrouw aanlopen die zegt wat wij denken.

Daarmee kunnen we allemaal op onze manier invloed uitoefenen op wat komen gaat na het nu...

de koudste plek op aarde

Museum Boerhaave in Leiden is een plek die ik graag bezoek. Gratis met de Museumjaarkaart.
Bij voorkeur blijf ik er niet te lang en bekijk enkele zaken intensief, het is zoveel, alles in één keer.

De dag na de opening van de tentoonstelling 'Jacht op het absolute nulpunt' liep ik ook weer eens binnen, niet geheel toevallig na alle publiciteit. Bij een rondleiding in het Kamerlingh Onnes gebouw was mij ooit verteld dat alle apparatuur van het laboratorium was weggedaan, maar gelukkig, denk ik, is er veel overgebracht naar het Boerhaave.

Het is een heel interessante tentoonstelling geworden. Altijd gedacht dat als je lucht koelt en je gooit weg wat je niet nodig hebt, dat je dan vanzelf Helium overhoudt. Dat zal ook wel zo zijn maar met 0,0004 vol% He in lucht moet je dan wel heel grote hoeveelheden verwerken. Nooit geweten dat onze Nobelprijswinnaar uitging van een heliumhoudend mineraal.

Voor kinderen gaat het oppompen van de 'brandblussers' tot 7 atmosfeer wel erg zwaar. Daar moet iemand bij helpen. Het resultaat is echter de moeite waard om te snappen hoe het allemaal werkt.

Een extraatje is zeker de uitvinders-wedstrijd en de willy-wortel-winnaars. Je zou toch denken dat het opmaak-zakmes voor dames een commerciële toekomst heeft. En de glow-in-the-dark-fiets lijkt direct nuttig en toepasbaar!

technische school in Mali

Ooit was ik op vakantie (familiebezoek) in Mali en mijn conditie was: ik kom zeker graag op bezoek, maar ik wil beslist iets zien van het land. Iets van de echte ontwikkeling. Vooraf had ik al het idee dat 'blijven hangen in de ambassadewijk' beslist niet goed was.

Ik mocht een week mee met een ouderwetse missionaris en sindsdien hebben wij met hem contact. Eerst over waterputten, dammetjes... Ruim een jaar geleden verbaasde het mij dat onze inmiddels ex-missionaris op internet niet bestond. Als internet-addict telt dat voor mij zwaar: iets wat niet op het www te vinden is, dat bestaat niet. Ik ben mij er zeer wel van bewust dat iets dat wél op het world wide web aanwezig is in de niet-virtuele wereld helemaal niet hoeft te bestaan!

Het project: bouw een technische school sprak mij zeer aan en om er een succes van te maken vond ik een web-aanwezigheid essentieel.

Waarom was ik zo enthousiast over de school? De Malinese overheid neemt namelijk alle exploitatiekosten voor zijn rekening zodra er een adequaat gebouw staat, geschikt voor de school. Het project is dus "eindig," met een investering van € 36.000 staat er een ingericht gebouw en dan zijn de kosten verder voor de Malinese overheid. Waar vind je nog zo'n project dat eindig is en waar niet eindeloos de hand wordt opgehouden?
En bovendien. Ook impulsis is enthousiast: zij verdubbelen de bijeen gesprokkelde gelden!

Het heeft toch iets heel bijzonders om 'op afstand' aan zoiets te werken. Een skype verbinding open om met elkaar te overleggen. Mailtjes over en weer. In den verre werkend aan de weblog en ik tegelijk dingen uitproberen op een eigen blog, uitwisselen en sturen... Dat was tien maanden geleden. De opzet van de blog, de projectgegevens als article, een google-earth plaatje voor de aanduiding: wáár gaat de school komen.

Inmiddels is de bouw van week tot week te volgen... vanaf de eerste € 226 tot het begrootte eindbedrag... van het gieten van de stenen tot: afgelopen week het storten van de vloer van de eerste verdieping.
Zo nu en dan technisch en inhoudelijk bijsturend. Maar verlangend naar meer, naar de tweede verdieping, de inrichting, de eerste leerlingen en straks de eerste loodgieters (goed voor water-management) en landbouw mechanisten.

Vanaf het begin ben ik bij dit project betrokken door internet-werk en (eind-)redactie van aanvragen. Heel belangrijk vind ik dat deze technische school vooral ook open moet staan voor meisjes. In zo'n matriarchale samenleving als de Malinese liggen er in de betere opleiding van de meisjes enorme kansen!

Een wijkvisie?

Als je mooie, kleurige brochures krijgt, ik ben dan altijd erg op mijn hoede: 'dan willen ze iets van je!' De reclames, hoe fraaier en mooier... het is een signaal voor de winstmarge van de ondernemer.
Als je bij een bedrijf of organisatie werkt en er komt ineens een prachtig bedrijfsblad uit... pas op! Er komt beslist een reorganisatie aan of iets anders wat in elk geval niet leuk is.

Een paar weken geleden passeerde een prachtige kleurenfolder van de gemeente mijn ja-nee-sticker. Misschien was dat de reden dat ik een soortgelijke folder in april gemist had? Toen was er ook een informatie-avond over de wijkontwikkeling geweest waarin ik 'alle kans om mijn mening te geven' had gehad. De reden waarom deze eerste avond helemaal mis was gelopen werd uit het welkomstwoord van de wethouder niet duidelijk. We gingen nu de deelplannen apart bespreken om wederom alle kans te krijgen. We moesten trots zijn op onze (pracht- of kracht-) wijk, met zoveel groen en water. Een overbodige oproep want daarom woon ik hier.

De wethouder gaf al snel het woord aan Maarten, die was verantwoordelijk voor de wijkontwikkelingsplannen in de gemeente, maar vanavond had hij tijdelijk promotie gemaakt: hij ging over de zaalindeling en naar later bleek ook over de bel want we moesten na een klein half uur wisselen van groep, iets wat overigens bijna niemand deed. Een kleine daad van verzet! Deze tijdelijke nieuwe functie werd dus geen succes.

Dat er in de wijk een gebedshuis komt vind ik prima. Ik heb wel eens gehoord dat ze dat willen combineren met een soort oosterse of noord-Afrikaanse markt. Lijkt me een leuk idee. Het enige wat ik zou willen zeggen: bouw de moskee niet te groot. De ontkerkelijking, ook onder de (vergrijzende) aanhangers van Mohammed neemt snel toe. 'Ik moet van mijn vader,' zei mij een hoofddoek-studente, 'maar zodra ik mijn diploma heb ga ik naar het buitenland en wil ik er helemaal niks meer mee te maken hebben.'

Ook het opknappen van de galerijflats rond het plantsoen met een onuitspreekbare naam is een uitstekend idee.

Daarom kies ik voor de presentatie 'gebiedsvisie.' Eens kijken waar die prachtige kleurenbrochure met die lachende wethouder voorop mij toe wil verleiden. De kleurenplaatjes in de folder zijn zó pietepeuterig klein afgedrukt dat ik hoop dat er wat grotere plaatjes zijn waarop iets te zien is.

In het zaaltje zitten allemaal tevreden wijkbewoners.

Nou ja tevreden...

• onlangs is het wijkpark opgeknapt en tijdelijk zijn de beesten (herten, geiten, biggetjes, pauwen...) weggehaald en elders ondergebracht. Maar nu zijn er ineens beheersproblemen en blijft het dierenverblijf leeg...

• de speeltuin van de speeltuinvereniging is ook met veel subsidie voor een paar ton opgeknapt, maar door weer andere beheersproblemen is de prachtige speeltuin in het weekend nog steeds gesloten...

• zo nu en dan zie ik wel een autootje van een 'hoveniersbedrijf,' kennelijk tegen een bodemprijs ingehuurd door de gemeente om eens iets aan groen-onderhoud te doen. Maar vakkennis noch liefde voor de natuur kan ik bij de mannen ontdekken. Ik heb er alle begrip voor. Ze moeten werken tegen een prijs die veel te laag is in een frequentie die volstrekt onvoldoende is, waardoor ze altijd achter de feiten aanlopen en er nooit echt iets moois van kunnen maken...

• vóór een van de flats is een jogging / fitness plek gebouwd, ondanks hevig protest van de betrokken bewoners bleef het gehandhaafd: het is nu inderdaad een hangplek voor jongeren en dat was echt niet de bedoeling...

• het straatvegen is ook iets dat achterblijft. Ik heb inmiddels begrepen dat het predicaat 'de schoonste gemeente van Nederland' alleen slaat op één km² in het centrum gebied. Gevolg is grote plassen door verstopte rioolputjes en rond de centrale vuilnisbakken, glasbakken, papierbakken is het ook niet altijd even fraai: dus uitnodigend om de troep de troep te laten...

• ... en niemand begrijpt echt waarom het gft afval niet meer gescheiden wordt opgehaald... daarmee konden wij toch een kleine bijdrage aan ons CO2 milieu geven...?

• en dan ons winkelcentrum: er zijn de laatste jaren drie winkels vertrokken, de gezellige Spar en het nuttige postkantoortje waren voor mij de belangrijkste. Maar die winkels staan al weer heel lang leeg, de ruiten waren ingegooid en hoera vorige week is daar een stuk hout tegen aangetimmerd. De aannemer heeft het netjes geverfd. Dat is dus in de strijd tegen verloedering geen tijdelijke oplossing...

Overbodig te zeggen dat deze knelpunten niet aan de orde kwamen. 'Visie' gaat daar niet over. Dat gaat over de toekomst.

In een volgend bericht ga ik zien of de wethouder van de folder écht naar mij lacht of toch óm mij lacht. Als ik de foto goed bekijk dan lacht hij mij niet uit. Maar de feiten daarover ga ik onderzoeken: eerst kijken wat 'ze' van mij willen met zo'n mooie brochure.

marskramerpad