Sándor Márai: Gloed

muziek link voor spotify:
Richard Goode – Polonaise-Fantasie In A-Flat Major, Op. 61

muziek link voor you tube
Chopin - Polonaise-Fantaisie in A-flat major, Op. 61 (Maria João Pires)







Dit boek lees ik in één keer uit. Erg benieuwd hoe het afloopt want er wordt voortdurend gespeeld met waarheid en werkelijkheid: wat kun je mensen met woorden vragen? (pagina 118)

De vragen zijn: Had je mij willen doden? Heb je een verhouding gehad met mijn geliefde? 
Wat kúnnen de antwoorden zijn? Het is nooit goed. De vraag zegt meer over de vragensteller dan over wat er gebeurd is. Na 41 jaar (waarom 41?) is er al zoveel door de geheugenfabriek gegaan dat waarheid en werkelijkheid mogelijk heel anders zijn dan feitelijke gebeurtenissen en motieven.
Omdat het verhaal wordt verteld door en vanuit het perspectief van één persoon wordt het zonder tegenspraak allemaal niet klip en klaar duidelijk... en daardoor des te spannender.

Het boek doet me al snel denken aan Blow-up, de film van Antonioni: een fotograaf maakt kiekjes in een park en komt er na uitvergroting (blow-up) achter dat hij een moord heeft gefotografeerd, maar is dat ook zo? De fotograaf is er heilig van overtuigd en alles lijkt er vanuit zijn visie op te wijzen. Het beheerst zijn leven en niets lijkt in tegenspraak. Maar kan de gebeurtenis die hij ziet als "de moord" ook iets heel anders, zonder kogel, zijn, zoiets zijn als een tenniswedstrijd zonder bal?

Als ik aan het eind alles overzie dan is alleen Henrik voortdurend aan het woord op een manier waarin hij steeds verder verstrikt raakt in zijn eigen waarheid: een moordaanslag die op het laatste moment niet doorgaat. In  het boek tref ik nergens een doorslaggevend argument voor de aanslag aan... maar daarmee blijft over een interessante psychologische roman van iemand die lijkt met weinig relaties te leven en dat wordt nog steeds erger door een zelfgekozen isolement, geheel beheerst door zijn eigen waarheid, alleen zijn Nanny blijft...

Twee leerlingen van een militaire academie ontwikkelen een beetje wonderlijke vriendschap, of zijn ze tot elkaar veroordeeld omdat ze juist moeilijk relaties leggen en onderhouden?
Er is een erg groot verschil in afkomst en ieder staat zich daarop wel voor. Maar vooral de generaal (Henrik) komt mij gaandeweg onsympathieker over, hij draait in zijn eigen wereld en praat over een grote gebeurtenis (idee dat zijn vriend hem wil neerschieten) die hij overigens niet eens gezien heeft, alleen "gevoeld".
Misschien is de enige persoon met wie de generaal een relatie heeft de min. En dat is erg wederzijds. Van wie is haar kind?
Met zijn eigen vrouw heeft hij denk ik vanaf het begin een afstandelijke relatie, eigenlijk precies zoals zijn eigen vader en moeder samen hadden.

Het kan heel goed dat Konrad gewoon de wijde wereld in wilde: hij was van lage komaf en met de beste cijfers op de militaire academie zou hij toch kanonnenvlees zijn in WO1.
Dan ligt er in de koloniën ook een uitdaging. En daar hoeft de generaal Henrik helemaal niet voor dood, je kunt ook gewoon vertrekken zonder of met zijn vrouw...

Gloed als opera...
Gloed als toneelstuk...


Wiki over de schrijver.Samenvatting en analyse van Gloed door Coen Peppelenbos
Boekverslag op scholieren.com.
Een korte introductie bij vrouwen en boeken: boekgrrls.nl.
En tot slot een verwijzing naar de uitgever Wereldbibliotheek.