Het gaat niet goed met de economie. Maar wat is dat dan? Is het geld op? Werken de markten niet? Hebben we armoede?
We zijn met zijn allen nog nooit zo rijk geweest, er zijn nog nooit zo weinig arme mensen geweest, het geld stroomt met biljoenen rond de aarde. Toch hebben we het idee dat er iets mis is. Volgens velen is de verdeling van de financiële rijkdom niet goed. Want dat er bij de rijken veel geestelijke armoede is dat heb ik wel gezien...
Tomáš Sedláček grijpt in deel één van zijn boek terug op de oude bronnen, het Gilgamesj epos, de Bijbel, het oude Griekenland, om de waarden van de economische wetenschap te herijken.
Is het eten van de appel in de Hof van Eden niet een vorm van buitensporige consumptie of van ordinaire winkeldiefstal gebaseerd op onze hebberigheid? Een hoge prijs wordt betaald: het evenwicht tussen mens en natuur raakt verstoord.
De oude bronnen economisch geïnterpreteerd. Het verhaal van de zeven vette en de zeven magere jaren is zo beschouwd niets anders dan de Keynesiaanse (anti)cyclus.
Maar we streven altijd naar meer, ondanks alle overvloed: hedonisme. We moeten onszelf leren beheersen:
- Yet he who reigns within himself, and rules
- Passions, Desires, and Fears, is more a King(pag 368, citaat van John Milton).
We hebben de vraag of we wel te eten hebben vervangen door de vrees teveel te eten (pag 267). Maar wie met slechts een paar dingen kan leven, is met weinig tevreden... en hoeft niet zo hard te werken (pag 139-140).
Ketterse ideeën zoals 'hebzucht als noodzaak' en de overwaardering van de econometrie behandelt Sedláček in het tweede deel van zijn boek. Hij schrijft dan in een fellere stijl. Duidelijker, meer emotioneel. "Ik vind, dat wij de juristen en de wiskundigen een te grote rol hebben toegekend, ten koste van de dichters en de filosofen." (pag 370) We hebben wijsheid ingeruild voor precisie, menselijkheid voor wiskunde...
Want: we leven in verhalen die betekenis geven aan de wereld om ons heen.
Economie is geen wiskunde maar in de kern een sociale wetenschap waarin de vraag 'wat is een mens', wat wíl een mens, opnieuw aan de orde moet komen.
Onze hebzucht is verslavend, geld lenen is de alcohol die onherroepelijk tot een kater leidt.
Over het algemeen een zeer leesbaar boek dat met nieuwe inzichten en interpretaties een stap zet in de ontwikkeling van een 'humanomie'.
verdere info:
Interview met Sedláček in Der Spiegel van 23 maart 2012 met uiteindelijk voor de korte termijn een simpele oplossing: "I propose a new stability pact: In any given year, growth and the budget deficit together cannot exceed 3 percent of GDP." of we eindigen allemaal in de Middeleeuwse 'debtor's prison' zoals de Grieken nu ervaren. Maar ja: toen was de regel wel dat je weer uit de kerker mocht als de familie de schulden betaald had.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten