natuurvrienden

In Trouw van 26 juli 2008 op pagina op pagina 10 van de Verdieping een ingezonden brief over de vreugde van het Huiswachten in een Natuurvriendenhuis. Wij doen dat ook met veel plezier al een aantal jaren.

De gedachte van het natuurvriendenhuis is dat het huis Van Ons, Met Ons en Door Ons is. Met de inzet van vele vrijwilligers en de instelling van de gasten kan voor iedereen een betaalbare en ontspannende vakantie worden gerealiseerd. En de huiswacht kan dan óók een beetje genieten van de omgeving en de natuur.

Enkele jaren geleden subsidieerde de sociale dienst van een van de grote gemeenten het NIVON lidmaatschap. Het leek mij een succes. De mensen met de smalle beurs, voor wie het NIVON zeker en vooral óók bedoeld is konden zelf uitzoeken waar en wanneer zij op vakantie gingen tegen het tarief voor leden.

Het kan ook anders: als je alles organiseert... Helaas ging dat mis.

Alles georganiseerd en dan misschien ook een beetje gestigmatiseerd lijkt mij toch niet zo goed.
Zojuist zijn we weer terug van een weekje huiswachten. Gasten die samen gebruik maken van Ons Huis, zonder dat we vragen naar draagkracht en daarom kan ieder er eens een paar dagen lekker uit zijn.

apenbroodboom

De apenbroodboom of baobab is werkelijk een wonderboom. Ondanks het grote energietekort in Afrika zal de bevolking de baobab laten staan en niet omhakken voor het hout. Daardoor lijkt de boom wel heilig. Toen ik in Afrika was viel de apenbroodboom in het landschap dan ook op.

Er is teveel aan de boom dat bruikbaar en nuttig is. De bast (groeit dan na de oogst weer aan), de vruchten, de bladeren en nu allerlei berichten in de krant dat de Europese Unie de import van de pulp van het vruchtvlees toestaat. Goed bericht.

In de berichten lees ik dat 80% van de vruchten ongeplukt blijft... zelfs de bavianen kunnen niet alles opeten.

´De vruchten zijn zeer voedzaam en gezond (geliefd en nodig bij/voor de kinderen!), maar ook de bladeren zijn een geliefd product, bindmiddel (worden gedroogd en tot poeder gestampt) in de sausen, een soort maizena-effect. Verder worden van de bast, die weer aangroeit, goede touwen gemaakt. De pitten van de vrucht worden ook gebruikt en bewerkt tot "soembala" voor de saus, waardoor een bijzondere volle smaak wordt verkregen.

Hopelijk worden de vruchten (zeer vitamine- en calciumrijk) en pitten (vooral de kinderen!) niet volledig onttrokken door grote opkopers uit de rijke landen... Wat moeten we met al dat geld als onze kinderen in Afrika minder infectie-resistent en slechte botten krijgen. Vers fruit en melk is toch al zo'n schaars product.´ Aldus mijn vriend in Afrika.

Elders lees ik dat Phytotrade de enorme mogelijkheden gaat exploiteren. Hopelijk gaat dat lukken en springen fair trade organisaties in het ´gat.´ Vooral ook om de oogst om te zetten in halffabrikaten en zoveel mogelijk eindproducten!

Als het waar is dat er een opbrengst van ongeveer $ 1 miljard mogelijk is en werkgelegenheid voor 2.500.000 huishoudens dan is dit allemaal erg goed nieuws voor Afrika. En ook voor mij, want ik vond de vrucht bijzonder én lekker smaken.

in het verleden ligt het heden...

Onzekere tijden, crisis in de economie? Ach we weten toch dat alles op-en-neer gaat en per saldo steeds vooruit? Maar zit je in zo'n periode waarin het lijkt alsof we naar beneden gaan dan moet je voor jezelf toch vorm geven aan gevoelens van onzekerheid.

Is er dan een wenkend perspectief?

Velen zouden zo graag eens in de toekomst willen kijken. Waar staan we? Waar gaan we naartoe? Een gouden tijd voor Astrotijd!

Het heden ligt in het verleden besloten. De toestand van nu is het resultaat van ontwikkelingen in de geschiedenis. Historici kunnen ons haarfijn uitleggen hoe het zo gekomen is. Maar tot nu toe ontbrak een geschiedenisboek over de toekomst.

In één ruk heb ik een bijzonder interessant geschiedenisboek uitgelezen: 'De geschiedenis van de wereld van morgen'

Wat zijn de fundamentele wetten van de loop van de geschiedenis?
De kwestie van de ongelijkheid: de problematiek van de hebbers en de niet-hebbers (geaccentueerd door de heel-veel-hebbers en de graaiers) en voor wat betreft de globale ontwikkelingen: de verhoudingen tussen de grootmachten. En de vrije markt kan veel, maar lang niet zoveel als de politieke roergangers dachten toen zij de grootschalige privatisering in gang zetten. De zorg, bijvoorbeeld, zou toch goedkoper en toegankelijker worden?

De geschiedenis is niet voorbij, de geschiedenis gaat door. Ondanks meevallers zoals het vallen van De Muur en tegenvallers: elders worden nieuwe muren opgericht.

Internet is geweldig, we horen alles (?), we zien alles (?), we weten (?) alles, maar is het niet teveel om de grote lijnen nog te zien...

Hoogleraar internationale politiek Rik Coolsaet trekt de grote lijnen in het verleden naar het heden en heeft de durf deze door te trekken naar de wereld van morgen.

Voor wat betreft de wereldschaal blijft mij het meest bij de enorme kansen die Europa heeft om een steeds nadrukkelijker positieve rol te spelen.

En binnenlands: een samenleving is maakbaar, visie en beleid maken het verschil. Voorbeelden te over. De overheid moet een centrale rol spelen bij het herstel van de gemeenschapszin. En wijzelf: mogen we niet eens een beetje kritischer staan tegenover de slogans en bizarre vergelijkingen? Kunnen we niet eens een keertje niet direct achter de man of de vrouw aanlopen die zegt wat wij denken.

Daarmee kunnen we allemaal op onze manier invloed uitoefenen op wat komen gaat na het nu...

de koudste plek op aarde

Museum Boerhaave in Leiden is een plek die ik graag bezoek. Gratis met de Museumjaarkaart.
Bij voorkeur blijf ik er niet te lang en bekijk enkele zaken intensief, het is zoveel, alles in één keer.

De dag na de opening van de tentoonstelling 'Jacht op het absolute nulpunt' liep ik ook weer eens binnen, niet geheel toevallig na alle publiciteit. Bij een rondleiding in het Kamerlingh Onnes gebouw was mij ooit verteld dat alle apparatuur van het laboratorium was weggedaan, maar gelukkig, denk ik, is er veel overgebracht naar het Boerhaave.

Het is een heel interessante tentoonstelling geworden. Altijd gedacht dat als je lucht koelt en je gooit weg wat je niet nodig hebt, dat je dan vanzelf Helium overhoudt. Dat zal ook wel zo zijn maar met 0,0004 vol% He in lucht moet je dan wel heel grote hoeveelheden verwerken. Nooit geweten dat onze Nobelprijswinnaar uitging van een heliumhoudend mineraal.

Voor kinderen gaat het oppompen van de 'brandblussers' tot 7 atmosfeer wel erg zwaar. Daar moet iemand bij helpen. Het resultaat is echter de moeite waard om te snappen hoe het allemaal werkt.

Een extraatje is zeker de uitvinders-wedstrijd en de willy-wortel-winnaars. Je zou toch denken dat het opmaak-zakmes voor dames een commerciële toekomst heeft. En de glow-in-the-dark-fiets lijkt direct nuttig en toepasbaar!

technische school in Mali

Ooit was ik op vakantie (familiebezoek) in Mali en mijn conditie was: ik kom zeker graag op bezoek, maar ik wil beslist iets zien van het land. Iets van de echte ontwikkeling. Vooraf had ik al het idee dat 'blijven hangen in de ambassadewijk' beslist niet goed was.

Ik mocht een week mee met een ouderwetse missionaris en sindsdien hebben wij met hem contact. Eerst over waterputten, dammetjes... Ruim een jaar geleden verbaasde het mij dat onze inmiddels ex-missionaris op internet niet bestond. Als internet-addict telt dat voor mij zwaar: iets wat niet op het www te vinden is, dat bestaat niet. Ik ben mij er zeer wel van bewust dat iets dat wél op het world wide web aanwezig is in de niet-virtuele wereld helemaal niet hoeft te bestaan!

Het project: bouw een technische school sprak mij zeer aan en om er een succes van te maken vond ik een web-aanwezigheid essentieel.

Waarom was ik zo enthousiast over de school? De Malinese overheid neemt namelijk alle exploitatiekosten voor zijn rekening zodra er een adequaat gebouw staat, geschikt voor de school. Het project is dus "eindig," met een investering van € 36.000 staat er een ingericht gebouw en dan zijn de kosten verder voor de Malinese overheid. Waar vind je nog zo'n project dat eindig is en waar niet eindeloos de hand wordt opgehouden?
En bovendien. Ook impulsis is enthousiast: zij verdubbelen de bijeen gesprokkelde gelden!

Het heeft toch iets heel bijzonders om 'op afstand' aan zoiets te werken. Een skype verbinding open om met elkaar te overleggen. Mailtjes over en weer. In den verre werkend aan de weblog en ik tegelijk dingen uitproberen op een eigen blog, uitwisselen en sturen... Dat was tien maanden geleden. De opzet van de blog, de projectgegevens als article, een google-earth plaatje voor de aanduiding: wáár gaat de school komen.

Inmiddels is de bouw van week tot week te volgen... vanaf de eerste € 226 tot het begrootte eindbedrag... van het gieten van de stenen tot: afgelopen week het storten van de vloer van de eerste verdieping.
Zo nu en dan technisch en inhoudelijk bijsturend. Maar verlangend naar meer, naar de tweede verdieping, de inrichting, de eerste leerlingen en straks de eerste loodgieters (goed voor water-management) en landbouw mechanisten.

Vanaf het begin ben ik bij dit project betrokken door internet-werk en (eind-)redactie van aanvragen. Heel belangrijk vind ik dat deze technische school vooral ook open moet staan voor meisjes. In zo'n matriarchale samenleving als de Malinese liggen er in de betere opleiding van de meisjes enorme kansen!

Een wijkvisie?

Als je mooie, kleurige brochures krijgt, ik ben dan altijd erg op mijn hoede: 'dan willen ze iets van je!' De reclames, hoe fraaier en mooier... het is een signaal voor de winstmarge van de ondernemer.
Als je bij een bedrijf of organisatie werkt en er komt ineens een prachtig bedrijfsblad uit... pas op! Er komt beslist een reorganisatie aan of iets anders wat in elk geval niet leuk is.

Een paar weken geleden passeerde een prachtige kleurenfolder van de gemeente mijn ja-nee-sticker. Misschien was dat de reden dat ik een soortgelijke folder in april gemist had? Toen was er ook een informatie-avond over de wijkontwikkeling geweest waarin ik 'alle kans om mijn mening te geven' had gehad. De reden waarom deze eerste avond helemaal mis was gelopen werd uit het welkomstwoord van de wethouder niet duidelijk. We gingen nu de deelplannen apart bespreken om wederom alle kans te krijgen. We moesten trots zijn op onze (pracht- of kracht-) wijk, met zoveel groen en water. Een overbodige oproep want daarom woon ik hier.

De wethouder gaf al snel het woord aan Maarten, die was verantwoordelijk voor de wijkontwikkelingsplannen in de gemeente, maar vanavond had hij tijdelijk promotie gemaakt: hij ging over de zaalindeling en naar later bleek ook over de bel want we moesten na een klein half uur wisselen van groep, iets wat overigens bijna niemand deed. Een kleine daad van verzet! Deze tijdelijke nieuwe functie werd dus geen succes.

Dat er in de wijk een gebedshuis komt vind ik prima. Ik heb wel eens gehoord dat ze dat willen combineren met een soort oosterse of noord-Afrikaanse markt. Lijkt me een leuk idee. Het enige wat ik zou willen zeggen: bouw de moskee niet te groot. De ontkerkelijking, ook onder de (vergrijzende) aanhangers van Mohammed neemt snel toe. 'Ik moet van mijn vader,' zei mij een hoofddoek-studente, 'maar zodra ik mijn diploma heb ga ik naar het buitenland en wil ik er helemaal niks meer mee te maken hebben.'

Ook het opknappen van de galerijflats rond het plantsoen met een onuitspreekbare naam is een uitstekend idee.

Daarom kies ik voor de presentatie 'gebiedsvisie.' Eens kijken waar die prachtige kleurenbrochure met die lachende wethouder voorop mij toe wil verleiden. De kleurenplaatjes in de folder zijn zó pietepeuterig klein afgedrukt dat ik hoop dat er wat grotere plaatjes zijn waarop iets te zien is.

In het zaaltje zitten allemaal tevreden wijkbewoners.

Nou ja tevreden...

• onlangs is het wijkpark opgeknapt en tijdelijk zijn de beesten (herten, geiten, biggetjes, pauwen...) weggehaald en elders ondergebracht. Maar nu zijn er ineens beheersproblemen en blijft het dierenverblijf leeg...

• de speeltuin van de speeltuinvereniging is ook met veel subsidie voor een paar ton opgeknapt, maar door weer andere beheersproblemen is de prachtige speeltuin in het weekend nog steeds gesloten...

• zo nu en dan zie ik wel een autootje van een 'hoveniersbedrijf,' kennelijk tegen een bodemprijs ingehuurd door de gemeente om eens iets aan groen-onderhoud te doen. Maar vakkennis noch liefde voor de natuur kan ik bij de mannen ontdekken. Ik heb er alle begrip voor. Ze moeten werken tegen een prijs die veel te laag is in een frequentie die volstrekt onvoldoende is, waardoor ze altijd achter de feiten aanlopen en er nooit echt iets moois van kunnen maken...

• vóór een van de flats is een jogging / fitness plek gebouwd, ondanks hevig protest van de betrokken bewoners bleef het gehandhaafd: het is nu inderdaad een hangplek voor jongeren en dat was echt niet de bedoeling...

• het straatvegen is ook iets dat achterblijft. Ik heb inmiddels begrepen dat het predicaat 'de schoonste gemeente van Nederland' alleen slaat op één km² in het centrum gebied. Gevolg is grote plassen door verstopte rioolputjes en rond de centrale vuilnisbakken, glasbakken, papierbakken is het ook niet altijd even fraai: dus uitnodigend om de troep de troep te laten...

• ... en niemand begrijpt echt waarom het gft afval niet meer gescheiden wordt opgehaald... daarmee konden wij toch een kleine bijdrage aan ons CO2 milieu geven...?

• en dan ons winkelcentrum: er zijn de laatste jaren drie winkels vertrokken, de gezellige Spar en het nuttige postkantoortje waren voor mij de belangrijkste. Maar die winkels staan al weer heel lang leeg, de ruiten waren ingegooid en hoera vorige week is daar een stuk hout tegen aangetimmerd. De aannemer heeft het netjes geverfd. Dat is dus in de strijd tegen verloedering geen tijdelijke oplossing...

Overbodig te zeggen dat deze knelpunten niet aan de orde kwamen. 'Visie' gaat daar niet over. Dat gaat over de toekomst.

In een volgend bericht ga ik zien of de wethouder van de folder écht naar mij lacht of toch óm mij lacht. Als ik de foto goed bekijk dan lacht hij mij niet uit. Maar de feiten daarover ga ik onderzoeken: eerst kijken wat 'ze' van mij willen met zo'n mooie brochure.