wijkvisie!

Met kritiek alleen ben je er niet. Daarom heb ik me voorgenomen de vervolgverhaaltjes van een wijkvisie? even op de plank te laten liggen. Het is toch vakantie. Eerst antwoorden op de uitdaging. De uitdaging van de voorlichtende ambtenaren: 'dat zouden we dan wel eens willen weten, hoe dat moet!'

De politiek wil de maatschappij vormgeven. Sorry, dat willen ze niet: dat moet de politiek. Dat moet de politicus willen. Hoe mijn buurt eruit gaat zien, uiteindelijk, is de vastlegging in groen (van natuur), blauw (van water), zwart (van wegen) en rood (van huizen) van de politiek-maatschappelijke idee over de samenleving.

Met alle publicaties over de prachtwijken weet ik zeker dat ik straks niet in een prachtwijk wil wonen. Wel in een prachtige buurt. De ideeën over de prachtwijken helpen ons wel een stukje verder. Volgens de ambtenaren die de voorlichtingsavond volpraten gaat het over een tijdsperspectief van vijftig jaar. Ambitie moet je hebben. De wijk nu is zo'n 60 jaar oud en dat betekent dat we ook rekening kunnen houden met het gegeven dat onderdelen van de buurt het eind van hun levensduur in zicht hebben.
Een enorme kans om in het toekomstperspectief iets prachtigs neer te zetten!

Wat is de maatschappij van de toekomst in deze buurt? Hoe vullen we de woorden maatschappelijke participatie en sociale cohesie in? De ambtenaren hebben mij uitgedaagd: 'dat zouden we dan wel eens willen weten, hoe dat moet!'
Maar ik wil deze post niet te lang maken. Wat ik wel wil zeggen: Het zijn geen sleetse woorden, je kunt deze begrippen heel concreet toepassen en vastleggen in concrete! Bovendien: in vele wijkplannen voor de prachtwijken wordt heel praktische invulling gegeven en dat moet dan ook wel, want daar is het dan al misgelopen. Dat willen wij niet!

Vaak gaat het maar om enkele vierkante of kubieke meters die ruimte bieden aan kinderen, jongeren, ouderen, de burenhulp, de klussendienst, de sociale stage... Vooral gaat het om ambtelijke visie en politieke wil. De wil bij de burgers is er!

Dan de buurt: wonen, maar ook werken en zeker ook ontspannen. Hoe ga je zorgen voor evenwicht en samenhang? Wonen in variëteit voor iedereen? Werken dichtbij? Werken in de buurt. Ik word enthousiast als ik hoor dat er ideeën zijn voor een plek waar thuiswerk (met goede infrastructuur) geconcentreerd is... het beperkt dan ook de mobiliteit.
En ontspanning: sport, cultuur, kunst. Het hoort in de buurt. En het kan. De burgers willen! Dichtbij huis.

En leren: liefst kleinschalige scholen. Met veel betrokkenheid van ouders. Scholen ook beschikbaar voor anderen in de schoolvrije uren. Er is zoveel behoefte aan scholing. Ouders komen graag op herhaling!

Kwaliteit van omgeving, schoon water en frisse lucht. En geluid. Het zijn geen zaken die op stel en sprong kunnen worden aangepakt... maar op termijn, met visie is er veel mogelijk! De wil bij de burgers is er! In de tussentijd kan de doorgaande weg in de wijk gewoon voorzien worden van verkeersbeperkende voorzieningen. Dat moet ook wel want de voorlichters delen mee dat de grenzen van de vervuiling al overschreden zijn!

De kwaliteit van wonen. Veel panden zijn in handen van corporaties, daar kan het onderhoudsniveau gehandhaafd worden en kan aan kwaliteitsverbetering gewerkt worden. Anders ligt het bij het particulier eigendom (de ambtenaren tonen zich daar erg zorgelijk over en hopen dat de particulier eigenaren willen meewerken). Voor een particulier eigenaar van een vrijstaande woning loont vernieuwend en kwaliteitsverbeterend onderhoud wel. Met twee-onder-een-kap hoeven slechts twee buren het samen eens te zijn... in een rijtje is het al heel veel moeilijker.

Zorgelijk zijn de appartementencomplexen, bestuurskracht en visie ontbreekt daar te vaak om de gemeenschappelijke voorzieningen op peil te houden. De individuele eigenaren-bewoners willen echt wel. Maar de kracht om gezamenlijk besluiten te nemen en vernieuwend aan te pakken kan niet tot ontwikkeling komen. Hier zou de gemeente in ondersteunende zin veel aan kunnen doen. Er zijn nog appartementen waar geen individuele verrekening van warmte en water is. Dan wordt energiezuinig handelen niet beloond...

Alle tijd voor de overheid om eens na te denken hoe het particulier eigendom te betrekken bij de ontwikkelingen. En als het met ondersteuning en begeleiding niet lukt: Moet het particulier eigendom planmatig verworven worden? Of onteigend? 'Het mag niet verloederen' zegt de ambtenaar, het zou een smet op de mooie nieuwe visie zijn. Maar met ons perspectief van vijftig jaar hebben we toch alle tijd voor een goed plan?

Wat zit er in de grond aan infrastructuur? Kan dat nog vijftig jaar mee? Moeten we eens kijken naar de riolering. Is die toegesneden op ons veranderende klimaat? En het elektranet? We gaan steeds meer gebruiken? Of toch niet? Gas is op over vijftig jaar? Of kiezen we voor stadsverwarming? De naastgelegen rioolwaterzuivering zou nog wel wat energie kunnen leveren. Zeker nadenken over wijk-warmte-kracht-koppeling! En groene daken: óf sedum om het regenwater gefaseerd af te voeren óf panelen om het energierijke zonlicht te vangen en te benutten... En waarom schakelen we in deze nieuwe wijk niet langzaam maar zeker over op led-verlichting? We hebben de tijd dus niet zeuren over de kosten. Verheug je over de enorme besparingen! De eerste gloei- én spaarlampvrije wijk!

En voor de toekomst misschien wel zo belangrijk... onze informatiestromen? Leggen we meteen wat glasvezel neer of kiezen we voor een draadloos netwerk?
Is het overigens een idee om een site en/of blog over onze prachtbuurt op het net te zetten?

Mobiliteit is niet identiek aan automobiliteit. In Trouw van 2 augustus 2008 lees ik een artikel van onze Leidse hoogleraar diabetologie: 'verbied de roltrap en de kroket.' Interessant dat in een buurt waar alle parkeervoorzieningen fantastisch zijn er bijna drie keer meer overgewicht is dan in een buurt waar parkeren heel erg moeilijk is. Buurtstructuur heeft dus ook gevolg voor gezondheid en niet alleen door de mindere aanwezigheid van vervuilende automobielen. Kies voor wandelpaden en vrije fietspaden! Zorg voor goed openbaar vervoer, zorg dat de meest belangrijke voorzieningen op loop- eventueel op fiets-afstand zijn en beperk de automobiliteit!

Met toepassing van ideeën kan een buurt op basis van een visie worden ontwikkeld. Een buurt die waardig deel kan uitmaken van de stad van ontdekkingen...

Er zijn meer dan voldoende prachtige voorbeelden bij andere gemeenten. Dat kunnen wij beter. En als de wethouder echt wil lachen dan neemt hij de uitdaging aan, zoals ik, en zorgt hij dat de visie een vastlegging is van de samenleving in de toekomst.
Ik wil daarbij niet aan de kant blijven staan en hem daarbij nog helpen ook.